Edremit Güncel Bilgi ve Haber Sitesi

Aydın Hasan - Güneydoğu Asya’nın en büyük savunma sanayii fuarlarından INDO DEFENCE 2025, Endonezya’nın başkenti Cakarta’da başladı. Fuara, Türkiye’den 29 savunma sanayii firması katılıyor. Fuar çerçevesinde dün Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün’ün katılımı ile Milli Muharip Uçak Kaan’ın Endonezya’ya satışına ilişkin anlaşmanın töreni yapıldı. Törene; Cumhurbaşkanı Subianto, Haluk Görgün, Endonezya Savunma Bakanı Sjafrie Sjamsoeddin, TUSAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan, Milli Savunma Bakan Yardımcısı ve TUSAŞ Yönetim Kurulu Başkanvekili Şuay Alpay ile TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu katıldı. Törende önce Savunma Sanayi Başkanlığı ile Endonezya Savunma Bakanlığı arasında devletten devlete satış ile ilgili çerçeve anlaşma imzalandı. Ardından TUSAŞ ile Endonezya Savunma Bakanlığı arasında KAAN ile ilgili sözleşmeye imzalar atıldı. Görgün’ün açıklamasına göre, Endonezya Savunma Bakanlığı, ilk etapta 48 adet olmak üzere toplamda 60 adet KAAN uçağını satın alacak. Tüm teslimatların 84 ay (7 yıl) içinde ve milli üretim motora sahip KAAN ile yapılması planlandı. Anlaşma ile havacılık alanında teknoloji transferi ve yerel kabiliyetlerin geliştirilmesine de imkan sağlandı.

12 milyar doları aşıyor

Sözleşmenin mali değeri ile ilgili bir açıklama yapılmadı. Ancak alınan bilgilere göre; savaş uçağı ihracatından 12 ile 15 milyar dolar arasında bir gelir elde edilebileceği hesabı yapılıyor. KAAN’ın ihracatı, savunma sanayii sektöründe tek kalemde yapılan en büyük ihracat olacak. Türkiye’nin savunma sanayii ihracatı 2024’te 7 milyar 154 milyon lira olmuş, 2025 ihracat hedefi ise 10 milyar dolar olarak belirlenmişti. KAAN ile bu hedef, sözleşme bazında tek kalemde aşıldı.

Erdoğan duyurdu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tarihi anlaşmayı sosyal medya hesabından “Millî muharip uçağımız KAAN ile ilgili çok önemli ve güzel bir gelişmeyi milletimle paylaşmak istiyorum” notuyla şöyle duyurdu: “Dost ve kardeş Endonezya ile imzaladığımız anlaşma çerçevesinde 48 adet KAAN, Türkiye’de üretilerek Endonezya’ya ihraç edilecek. KAAN’ın üretiminde Endonezya’nın sahip olduğu yerel kabiliyetlerden de yararlanılacak. Yerli ve millî savunma sanayimizin kaydettiği gelişmeyi ve ulaştığı noktayı gözler önüne seren bu anlaşmanın Türkiye ve Endonezya için hayırlı olmasını temenni ediyorum. Ortaya koyduğu irade ile anlaşmanın imzalanmasında büyük pay sahibi olan değerli mevkidaşım Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto’ya selam ve teşekkürlerimi iletiyorum. Savunma Sanayii Başkanlığımız ve TUSAŞ başta olmak üzere KAAN’ın üretiminde ve Türkiye tarihinin bu rekor ihracat sözleşmesinin imzalanmasında emeği geçen tüm kuruluşlarımızı tebrik ediyorum. Savunma sanayimizin daha da güçlenmesi adına her türlü desteği verdiğimiz, bundan sonra da kararlılıkla destekleyeceğimiz bütün firmalarımızın başarılarının devamını diliyor, savunma sanayiinde çalışan tüm kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum.”

Büyük gurur

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, KAAN’ın bu tarihi siparişle “dost ve kardeş” Endonezya’ya kanat açıyor olmasından büyük gurur duyduklarını vurgulayarak şunları kaydetti: “Bu anlaşma, yüksek teknoloji üreten savunma sanayimizin ihracatta ulaştığı zirveyi gözler önüne sererken, iki ülkenin kabiliyetlerini birleştiren örnek bir ortak üretim modeli de vücut bulacaktır. Savunma sanayimizde yeni ufuklar açan bu rekor ihracat sözleşmesinin ülkemize ve Endonezya’ya hayırlı olmasını diliyorum.” Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da yaptığı paylaşımda, “İşte Türkiye Yüzyılı. Kendi 5. nesil savaş uçağını geliştiren büyük ve güçlü Türkiye, şimdi dost ve kardeş ülkelere savaş uçağı ihracatına yönelik anlaşmalar imzalıyor” değerlendirmesinde bulundu.

En ileri adım

Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, paylaşımında şunları ifade etti: “Bir asrı aşan havacılık yolculuğumuzda, şimdi kendi 5. nesil savaş uçağımızı dost ülkelerle paylaşmanın gururunu yaşıyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdogan’ın öncülüğünde, millî teknoloji hamlemiz sınırları aşıyor; Türk mühendisliğinin imzası, artık küresel güvenlik mimarisine yön veriyor. KAAN’ın Endonezya’ya ihracatına yönelik ilk resmî adım, Endonezya Cumhurbaşkanı Sayın Prabowo’nun huzurunda atıldı. TUSAŞ ana yükleniciliğinde ve Endonezya’nın seçkin savunma sanayii firmalarıyla yürütülecek bu proje; ortak üretim, teknoloji paylaşımı ve stratejik iş birliğinin en somut örneklerinden biri olacak. Bir zamanlar göğe bakıp ‘bir gün bizim de uçağımız olacak’ diyen ecdadın duası, mühendislerimizin aklıyla, milletimizin kararlılığıyla birleşti. KAAN, Vecihi Hürkuş’tan Nuri Demirağ’a uzanan yerli havacılık serüvenimizin en ileri adımlarından birisidir. Her zaman daha iyisi ve ötesi için tüm sektör olarak çalışmaya devam edeceğiz.”

Kaan’ın bazı teknik özellikleri:

■ Maksimum Seyir Hızı:1,8 Mach

■ İrtifa Tavanı: 55.000 ft

■ Güç Limitleri: +9g/-3,5g

■ Dahili Silah Yuvası

■ Supercruise Kabiliyeti

■ Düşük Radar İzi

■ Çoklu Görev Profili

■ Hava-Hava Kabiliyeti

■ Hava-Kara Kabiliyeti

■ Yükseklik: 6 metre

■ Uzunluk: 21 metre

■ Kanat açıklığı: 14 metre.

Uçağın envantere girmesinin ardından 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçlarını karşılaması öngörülüyor. 2028’te hava kuvvetlerine, 20 adet Kaan Blok 10 uçağının ilk parti olarak teslimi planlanıyor. 2028’ten itibaren milli üretim motor ile üretime geçilecek. Çift motora sahip Kaan’da, şu anda ABD üretimi F110 Turbofan Motoru kullanıldı. 2028’ten itibaren Kaan’ın seri üretimine geçilmesi ve 2030’lu yıllarda her ay iki jet olacak biçimde üretimde ileri safhaya geçilmesi planlanıyor.

Dünyada 11. sırada

Dünyanın en büyük 11. silah ihracatçısı konumuna gelen Türkiye’nin ihracatında, İHA ve SİHA’ların yanı sıra akıllı füzeler, mühimmatlar, uçak, helikopter, savaş gemileri ve sportif silahlar yer alıyor. Türk savunma sanayii İHA pazarında, dünya piyasasının yüzde 65’i oranında bir paya sahip. Savunma sanayii alanında bin 600 Türk firması ihracat yapıyor. 169 firma, 1 milyon doların üzerinde ihracat yaptı. 2024’te en fazla savunma sanayii ürünü ihracatı yapılan ülke ABD oldu. Türkiye’nin ihracatında ABD’yi Çekya, Romanya, Slovekya ve Bulgaristan izledi. İhraç edilen ürün listesinin ilk 10’u içinde; Akıllı Füzeler, Mühimmatlar, İnsansız Hava Araçları, Kara Araçları, Silah Kuleleri, Askeri Gemiler, Uçak ve Helikopter Yapısalları, Sportif Silahlar, Radar ve Simülatörler yer aldı. Türk savunma sanayii, son 10 yıl içinde dünyanın dört bir yanında farklı coğrafyalarda 185 ülkeye 230 çeşit ürün ihraç etti.

Atmaca da ihraç edildi

Roketsan da, fuar çerçevesinde Endonezya ile iki sözleşmeye imza attı. Roketsan ve PT RDI arasında ATMACA Gemisavar Füzesi ile ATMACA Silah Sistemi’nin tedarikini kapsayan sözleşmeye imza atıldı. Roketsan ve PT RDI arasındaki ikinci imza ise taraflar arasında kurulması planlanan Ortak Girişim Anlaşması (JVA) kapsamında atıldı. Bu girişim ile taraflar, füze teknolojilerinin montajı, yerli üretimi ve sürdürülebilirliğine yönelik Endonezya’da yerel yetkinliklerin geliştirilmesini ve uzun vadede ülkenin savunma sanayisinde dışa bağımlılığın azaltılmasını hedefliyor.