Edremit Güncel Bilgi ve Haber Sitesi

Brezilya hükümeti, 1835’te ülkenin kölelik dönemindeki en önemli kentsel köle isyanını düzenleyen liderlerden biri olan Afrikalı bir Müslüman kölenin kafatasını alabilmek için ABD’nin prestijli Harvard Üniversitesi’ne “savaş” açtı. Brezilya’nın Bahia eyaletinde 19’uncu yüzyılda 600 Yoruba kökenli Müslüman Afrikalı köle, çıkardıkları “Male” isyanında ülkenin ikinci en önemli şehri olan Salvador’un kontrolünü ele geçirmeye çalışmıştı. Polis isyanı bastırmış, ancak 70 isyancı ölmüştü. Ölen isyancılardan birinin kafatası ABD’ye götürülmüş, burada ırkçı teorileri kanıtlamayı amaçlayan öjeni (üstün ırk) çalışmalarında kullanıldıktan sonra Harvard Üniversitesi’nin Peabody Arkeoloji ve Etnoloji Müzesi’ne verilmişti.

‘İade edin artık’

Kafatası bugün Harvard Üniversitesi’nin bu müzesinde bulunuyor. Kafatasının varlığı 2022’de tarihçi Christopher Willoughby’nin bir kitabında ve Harvard’ın öğrenci gazetesi Harvard Crimson’da yayınlanan bir makaleyle ortaya çıktı. Makalede üniversitenin ABD, Karayipler ve Brezilya’da köleleştirilmiş en az 19 kişinin kalıntılarını tuttuğu öne sürüldü. Harvard komitesi, ölen kişilerin ailelerine veya ülkelerine söz konusu kalıntıların iade edilmesini önerdi. Ancak iade olmadı. Brezilyalı tarihçi Joao Jose Reis, Peabody Müzesi’nin iadeyi kasıtlı olarak geciktirdiğini söyledi.

ABD’li diplomat hastaneden çalmış

Tarihçi Bruno Veras, “Belgeler, köle emeğine dayanan Brezilya şeker ticaretinde yer alan bir ABD diplomatı olan Gideon T Snow’un 1835’te isyanda ölen söz konusu liderin kafatasını hastaneden çalarak ABD’ye götürdüğünü gösteriyor” dedi.

‘İslami törenle defnedeceğiz’

Harvard Üniversitesi’nin müzesindeki köle liderinin kafatasının teslim edilmesi için 2 yıldır mücadele eden Bahia İslam Kültür Merkezi’nin lideri Şeyh Abdul Hameed Ahmad, “Sadece bir kafatası olması önemli değil. O bir Müslüman, İslami törenle gömülmeli” dedi. Harvard’ın elinde Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinden getirilen ikinci bir kafatasının da olduğu belirtilirken, üniversitenin kalıntıları ailelerine mi yoksa bir devlet kurumuna mı teslim etmesi gerektiği konusundaki belirsizlik nedeniyle işlemlerin sonuçlanamadığı öne sürüldü.