Edremit Güncel Bilgi ve Haber Sitesi

CNN, "Beyaz Saray şefleri biberiyeli tavuk, kereviz püresi ve kara lahana içeren tabakları hazırlarken, Oval Ofis'ten yükselen sesler duyulmaya başladı" derken dünyayı yeni bir döneme sokan 139 dakikanın analizini yaptı. Analiz özetle şöyle:

"İçeride olağanüstü bir sahne yaşanıyordu. Başkan Donald Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance, konukları Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i azarlamaya başlamıştı. Küresel çapta kritik bir ilişkinin daha önce görülmemiş şekilde kamuoyunun önünde çöküşüne tanık olunuyordu.

Ukrayna'ın destekçileri için bu an bir felaketti: Kendi bildiğini okuyan iki liderin yapabileceği her hata, yalnızca 10 dakika içinde gerçekleşmişti."

TRUMP'I 'POHPOHLAMA' DERSİ

"...Trump, pohpohlanmaya ne kadar açık olduğu ve kendisine nasıl davranıldığına ne denli hassasiyet gösterdiği bilinen bir liderdi. Bu yüzden, Zelenskiy'nin görüşmeye iyi hazırlanması için çaba sarf edildi.

"Bu hafta Beyaz Saray’dan geçen diğer Avrupalı liderler de Zelenski’ye kendi önerilerini sundu. Örneğin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump ile iletişiminde pohpohlamayla sert çıkışlar arasında denge kurarak başarı elde etmişti. Öte yandan, bazı Amerikalı yetkililer, Zelenskiy'i Washington'a gitmekten tamamen vazgeçirmeye çalıştı. Bunun nedeni, zaten gerginleşmiş olan ilişkileri güçlendirmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu düşünmeleriydi. Yine de, Cuma günü Zelenskiy Beyaz Saray kapılarından içeri girdiğinde, görüşmelerin nasıl bu kadar patlayıcı hale geleceğini kimse tam olarak tahmin edemezdi. Ancak bazı erken işaretler de yok değildi."

'OO, NE KADAR ŞIK GİYİNMİŞSİN'

"Siyah SUV aracından inerken artık kendisiyle özdeşleşen askeri yeşil tişört ve pantolonu giymiş olan Zelenskiy Trump'a karşı herhangi bir gerginlik sergilemedi. Trump ise West Wing'in koridorlarından geçerek onu karşılamak için yürümüştü. Ancak bazı ABD'li yetkililer, uzaktan izlediklerinde bir sorun fark etti: Zelenskiy'nin kıyafeti. Trump, ona hafif alaycı bir ifadeyle 'Oo, ne kadar da şık giyinmişsin' dedi ve tokalaştı.

"Daha sonra, Oval Ofis'te bir sağcı medya kuruluşundan bir gazeteciye söz verildi. Beyaz Saray tarafından özellikle seçilen bu gazeteci, Zelenskiy'e, neden ABD'nin en yüksek makamına bir takım elbise giymeden geldiğini sordu. Zelenskiy, İngilizce olarak şöyle yanıt verdi:

Oval Ofis'te Zelenskiy ve Trump arasında yaşanan gerilim, birçok Avrupalı için Washington ile ilişkilerinde kritik bir kırılmanın yaşandığını gözler önüne serdi.

Bloomberg'e konuşan ve savaşlar ile mali krizler karşısında soğukkanlılıklarını koruyabilen yedi üst düzey yetkili, bu sahneye karşı öfkeyle tepki verdi. Onlara göre bu olay, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Avrupa ile ABD'yi bir arada tutan güven ve ortak değerlerin artık paylaşılmadığını gösteriyordu.

Harvard Üniversitesi'nde hükümet profesörü olan ve Clinton ve Reagan yönetimlerinde görev almış Graham Allison, "Başkan Trump ve yönetimi, transatlantik ittifaka onlarca yıldır görülmemiş derecede temel bir meydan okuma yöneltti" dedi.

AVRUPA TARAFINI SEÇİYOR

Oval Ofis’teki tartışmanın ardından, AB liderleri Zelenskiy’ye desteklerini göstermek için sıraya girdi ve hangi tarafta olduklarını açıkça belirtti. Yetkililere göre, Trump Avrupalıları ABD ile Ukrayna arasında seçim yapmaya zorluyor ve çoğu, hatta tamamı Ukrayna’yı seçecek. Çünkü bu, Avrupa için varoluşsal bir mesele.

Danimarak Başbakanı Mette Frederiksen Oval Ofis'teki şok kavga yaşanır yaşanmaz Zelenskiy ile fotoğrafını paylaşıp kalp emojisi koydu. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, cumartesi günü Berlin’de gazetecilere yaptığı açıklamada, "Barbarlık çağı yeniden başladı. Kurallara dayalı uluslararası düzen ve hukuk devleti, şimdi her zamankinden daha fazla kendisini güçlülerin gücüne karşı savunmak zorunda" dedi.

'ABD OLMADAN YOL ALMAK'

"Avrupa ve ABD arasındaki ittifak –ve dolayısıyla ABD’nin küresel gücünün büyük bir kısmı– güvene dayalı olduğu için bu kadar uzun süre varlığını koruyabildi. Müttefikler, esasen gönüllü bir anlaşmanın parçasıydı ve Trump, bu güveni yok etti.

Yaşanan kriz, Brexit sonrası yıllardır süren gerginliğin ardından İngiltere’yi yeniden AB'ye yaklaştırdı. Salı günü İngiltere Başbakanı, değişen jeopolitik dengelerin İngiltere ile Avrupa arasında “yeni bir ittifak” gerektirdiğini söyledi.

Starmer, Trump ve Ukrayna konusunda ortak bir yaklaşım belirlemek ve kıtanın güvenlik mimarisini güçlendirmek için diğer Avrupalı liderlerle yakın temas halinde.

Kısa vadede Avrupa'nın ABD tarafından doldurulan birçok güvenlik açığı var. Ukrayna'ya gerekli finansmanı ve silahları sağlamayı başarsalar bile, ABD’nin istihbarat, uzay ve savaş alanı iletişimi gibi kritik alanlardaki kapasitesini taklit etmek Trump’ın desteği tamamen kesmesi durumunda neredeyse imkânsız olacak.

Bu nedenle, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni gibi bazı liderler, ABD ile ilişkileri onarmak için bir zirve çağrısında bulunuyor. Ancak Avrupa’nın odak noktası giderek ABD olmadan ne yapabileceğine kayıyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Vlodomir Zelenskiy'yi Londra'da ağırlayan İngiltere Başbakanı Keir Starmer, "İngiltere genelinde tam desteğe sahipsiniz" ifadelerini kullandı

İki liderin görüşmesi yaklaşık 1 saat sürdü. Görüşmenin ardından Zelenskiy, Başbakanlık Ofisi 10 Numara'dan ayrıldı. İngiltere Başbakanı, Ukrayna liderine aracına kadar eşlik etti.

Starmer, Ukraynalı liderle yapacağı baş başa görüşme öncesinde basına yaptığı açıklamada, 10 Numara'nın bulunduğu Downing Sokağı girişinde Zelenskiy'e destek vermek için toplanan halkı işaret ederek, "Dışarıdaki seslerden de duyduğunuz üzere İngiltere genelinde tam desteğe sahipsiniz ve ne kadar sürerse sürsün sizin ve Ukrayna'nın yanındayız." demişti.

KRAL CHARLES İLE DE GÖRÜŞECEK

Volodimir Zelenskiy, yarın İngiltere Başbakanı Starmer'ın ev sahipliğinde çok sayıda Avrupalı liderin katılımıyla başkent Londra'da düzenlenecek Ukrayna konulu zirveye katılacak.

Zelenskiy'nin İngiltere ziyareti kapsamında Starmer'ın yanı sıra Kral Charles'la görüşmesi de öngörülüyor. Görüşme, İngiliz hükümetinin talebi üzerine gerçekleşecek.

Trump ile Zelenskiy'nin dünyayı şok eden buluşmasının ardından İngiltere'nin başkenti Londra'da düzenlenecek Ukrayna konulu liderler zirvesinde, Ukrayna'da adil ve kalıcı barışın sağlanması yönündeki çabalar ele alınacak.

Zirveye, Ukrayna, Fransa, Almanya, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, İspanya, Türkiye, Kanada, Finlandiya, İsveç, Çekya ve Romanya liderleri katılacak.

ERDOĞAN'I TEMSİLEN FİDAN KATILACAK

Ayrıca zirveye, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan iştirak edecek.

İngiltere Başbakanı Starmer, zirvede Avrupa'nın savunma konusunda üzerine düşeni yapması ve kolektif güvenlik için adım atması gerektiği konusuna odaklanacak.